Hộ kinh doanh được xem là mô hình kinh doanh phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Nếu trước giờ bạn đã từng nghe qua nhưng chưa thật sự hiểu rõ hộ kinh doanh là gì và nó có phải là doanh nghiệp không thì những thông tin mà chúng tôi cung cấp dưới đây sẽ giúp bạn tìm ra đáp án chính xác nhất. Đừng bỏ qua nhé!

Hộ kinh doanh là gì?

Theo quy định của pháp luật, cụ thể là Khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP có đề cập đến khái niệm hộ kinh doanh như sau:

“Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ”.

Hộ kinh doanh cá thể là gì?

Cũng theo đó, đối với chủ hộ kinh doanh:

• Là cá nhân đăng ký hộ kinh doanh.
• Là người được các thành viên trong hộ ủy quyền trong trường hợp hộ kinh doanh được thành lập do một nhóm các thành viên trong gia đình.

Đặc điểm kinh doanh hộ gia đình là gì?

Đối tượng thành lập

Các cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam đều có quyền thành lập hộ kinh doanh ngoại trừ các trường hợp sau đây:

• Người chưa thành niên; người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hay mất năng lực hành vi dân sự theo quy định; người gặp khó khăn trong nhận thức, làm chủ các hành vi của mình;
• Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; người đang bị tạm giam, chấp hành hình phạt tù hay các biện pháp xử lý hành chính tại các cơ sở giáo dục bắt buộc, cai nghiện bắt buộc;
• Người đang bị tòa án cấm đảm nhiệm các chức vụ, hành nghề hay làm công việc nhất định;
• Một số trường hợp khác theo các quy định có liên quan.

*** Chú ý: Theo điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP có quy định liên quan đến việc thành lập hộ kinh doanh như sau:

• Thứ nhất, cá nhân, thành viên hộ kinh doanh chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh duy nhất trên toàn quốc.
• Thứ hai, cá nhân, thành viên hộ kinh doanh được quyền góp vốn, mua phần vốn góp/cổ phần trong tổ chức kinh tế, doanh nghiệp với tư cách cá nhân.
• Thứ ba, cá nhân, thành viên hộ kinh doanh không đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân hay thành viên hợp danh của mô hình công ty hợp danh (ngoại trừ trường hợp được các thành viên hợp danh còn lại đồng ý).

Hoạt động sản xuất

Hộ kinh doanh có quyền kinh doanh tự do trong những ngành nghề mà pháp luật hiện hành không cấm; chủ động lựa chọn ngành nghề, địa điểm kinh doanh, ký kết hợp đồng cũng như thuê, tuyển dụng lao động theo yêu cầu kinh doanh nhưng phải phù hợp với số lượng tối đa mà hộ kinh doanh được phép sử dụng.

Đối với các hộ kinh doanh hoạt động thường xuyên, có quy mô ổn định thì mới cần đăng ký kinh doanh. Trường hợp ngược lại, hộ gia kinh doanh cá thể sản xuất nông/lâm/ngư nghiệp, bán hàng rong, quà vặt, làm muối, buôn chuyến, kinh doanh lưu động hay những dịch vụ khác có thu nhập thấp thì không cần phải đăng ký (ngoại trừ các ngành nghề kinh doanh có điều kiện).

Quy định về hộ kinh doanh cá thể

Nghĩa vụ thành viên

Theo quy định về hộ kinh doanh, khi phát sinh các khoản nợ, cá nhân, thành viên hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm vô hạn với các khoản nợ này, tức không phụ thuộc vào tài sản kinh doanh hay dân sự đang có và cũng không phụ thuộc vào tình trạng đang hoạt động hay đã chấm dứt thực hiện các hoạt động kinh doanh.

Đây được xem là một cơ sở dẫn đến quy định cá nhân, thành viên hộ kinh doanh cá thể đăng ký hộ kinh doanh không đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân hay thành viên hợp danh (trừ trường hợp được các thành viên hợp danh còn lại đồng ý) như đã đề cập ở trên. Bởi lẽ, các chủ thể: Chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh đều có trách nhiệm vô hạn đối với tổ chức kinh doanh của mình nên quy định trên là một cách để bảo đảm trách nhiệm và các nghĩa vụ tài chính trong kinh doanh.

Địa điểm kinh doanh

Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh cá thể được xác định là nơi hộ kinh doanh thực hiện các hoạt động sản xuất, buôn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Theo quy định, một hộ kinh doanh có thể hoạt động ở nhiều địa điểm khác nhau nhưng cần phải chọn ra một địa điểm để đăng ký làm trụ sở hộ kinh doanh. Sau đó, hộ kinh doanh có trách nhiệm thông báo cho cơ quan Thuế, cơ quan Quản lý thị trường nơi tiến hành hoạt động kinh doanh đối với những địa điểm còn lại.

*** Xem thêm thông tin khác: Giấy phép kinh doanh là gì?

Hộ kinh doanh có phải là doanh nghiệp không?

Hộ kinh doanh có phải là doanh nghiệp không?

Doanh nghiệp là gì? Theo Khoản 10 Điều 4 của Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14  có đề cập như sau:

“Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.”

Như vậy, có thể hiểu rằng, mặc dù hộ kinh doanh hội tụ các yếu tố: Có tên riêng, tài sản riêng, có trụ sở và chủ thể kinh doanh nhưng theo pháp luật thì không phải là doanh nghiệp.

Lý do là bởi hộ kinh doanh thường thực hiện những hoạt động kinh doanh riêng lẻ, không mang tính thường xuyên, không có con dấu pháp nhân, không được phép thành lập văn phòng đại diện hay chi nhánh và đặc biệt là không có quyền xuất nhập khẩu hàng hóa hay áp dụng Luật phá sản khi tình hình kinh doanh thua lỗ. Do vậy, căn cứ vào quy định, chúng ta có thể kết luận rằng, hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp.

Hiện nay, công ty cổ phần, công ty TNHH 1 thành viên, công ty TNHH 2 thành viên, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân là 5 loại hình doanh nghiệp được pháp luật quy định.

Thủ tục thành lập, đăng ký hộ kinh doanh

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ gồm:

• Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (nội dung bao gồm: Tên hộ kinh doanh, địa chỉ kinh doanh, địa điểm, SĐT, số fax, thư điện tử (nếu có), ngành nghề, số vốn, số lượng lao động, thông tin cá nhân của thành viên thành lập hộ kinh doanh…).
• CCCD/CMND/hộ chiếu còn hiệu lực (bản sao) của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình.
• Biên bản họp về việc thành lập hộ kinh doanh (bản sao) đối với hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập.

Mẫu giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh

Bước 2: Gửi hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền

Cá nhân, người đại diện hộ kinh doanh hoàn thành 1 bộ hồ sơ đầy đủ và gửi đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh.

Bước 3: Xét duyệt hồ sơ và trả kết quả

Trong thời gian 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, nếu hồ sơ đáp ứng đủ các điều kiện sau đây: Ngành nghề kinh doanh không thuộc danh mục cấm, tên hộ kinh doanh cá thể phù hợp với quy định và nộp đủ lệ phí đăng ký thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Trường hợp ngược lại, khi hồ sơ không hợp lệ, cơ quan chức năng phải thông báo rõ nội dung cần bổ sung, sửa đổi bằng văn bản cho người đăng ký biết.

*** Đọc ngay: Cách tính khấu hao tài sản cố định

Đến đây, với những nội dung về hộ kinh doanh là gì và quy định về hộ kinh doanh mà chúng tôi đã gửi đến bạn, hy vọng rằng bạn đã giải đáp được thắc mắc ở đầu bài viết cũng như hiểu thêm về mô hình kinh doanh phổ biến này. Nếu còn vướng mắc ở bất kỳ thông tin nào bên trên, hãy liên hệ ngay với TRÍ LUẬT theo hotline (028)73045969 để được hỗ trợ tư vấn miễn phí và nhanh nhất!