Cục Thuế TP HCM hiện đang quản lý khoảng 160.000 DN đang hoạt động, còn số DN giải thể, ngưng hoạt động hàng năm chiếm từ 8-10%. Tính đến nay, số lượng DN giải thể, ngưng hoạt động đã lên tới 100.000 DN, trong đó con số tồn đọng chờ quyết toán giải thể (QTGT) chiếm khoảng 1/3.  

 

Ông Vòng Tắc Xiền, Giám đốc điều hành Công ty CP tư vấn Trí Luật cho hay: “Trong 11 năm qua, công ty có gần 300 khách hàng chờ quyết toán để khóa mã số thuế, làm thủ tục giải thể DN, nhưng hầu hết đều bị treo, vì các Chi cục Thuế luôn trả lời chưa đủ nhân sự thực hiện”. Cùng chung cảnh ngộ, bà Đông Thị Như Anh, Tổng giám đốc Công ty CP đào tạo và tư vấn thuế Việt Nam bày tỏ: “Trong số khách hàng của công ty chờ QTGT, có những DN đầu tư nước ngoài nên họ rất khó chịu về sự chậm trễ này”. 

 

Theo ông Trần Ngọc Tâm, Phó cục trưởng Cục Thuế TP HCM, cơ quan thuế rất muốn triển khai QTGT cho DN theo yêu cầu, nhưng lực bất tòng tâm vì chỉ riêng công tác quản lý thu, thanh kiểm tra chống thất thu… đã chiếm rất nhiều nhân lực, thời gian. Trong khi đó, số DN giải thể hàng năm quá lớn, vượt quá khả năng của cơ quan thuế. Hiện nay, Cục Thuế TP HCM đang tích cực thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế về tổ chức kiểm tra tại bàn đối với những DN thành lập nhưng chưa có hoạt động, hoặc có doanh số nhỏ. Nếu lược lại số DN này, thì cũng còn khoảng 26.000 DN cần QTGT. “Đây là bài toán nan giải, vì nếu để quá lâu sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của ngành thuế, đồng thời cũng lại làm khó cho DN. Nhưng muốn làm gì cũng phải có con người và phải xác định chi phí lấy từ nguồn nào... Ví dụ, muốn đặt hàng QTGT cho 20.000 DN, ước tính chi phí giải quyết hồ sơ cho mỗi DN khoảng 4 triệu đồng, thì ít nhất ngân sách phải tốn 80 tỷ đồng” - ông Trần Ngọc Tâm phân trần.

 

 

Theo ông Nguyễn Thái Sơn, Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ đại lý thuế (ĐLT) TP HCM, Thông tư số 18/VBHN-BTC ngày 19/6/2015 quy định, cơ quan thuế có trách nhiệm kiểm tra quyết toán thuế của DN giải thể, chấm dứt hoạt động trong thời hạn 15 ngày làm việc. Để đáp ứng tiến độ khi điều kiện không cho phép, cơ quan thuế có thể đặt hàng và sử dụng kết quả QTGT của các công ty kiểm toán, tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế theo đúng hướng dẫn trong thông tư của Bộ Tài chính. 

 

Cũng theo ông Sơn, tại Thông tư số 117/2012/TT-BTC, dịch vụ làm thủ tục về thuế được giải thích là hoạt động của đại lý thuế (ĐLT) thực hiện các thủ tục đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế, lập hồ sơ đề nghị miễn thuế… thay người nộp thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế và hợp đồng dịch vụ đã ký kết. Rõ ràng, cơ chế xử lý những tồn đọng nêu trên đã được mở ra cho các công ty kiểm toán, ĐLT thực hiện theo đơn đặt hàng của cơ quan thuế, nhưng thực tế triển khai lại không hề đơn giản. Bởi theo phân tích của Cục Thuế TP HCM, thuê dịch vụ QTGT là việc của cơ quan thuế, còn chọn các công ty kiểm toán nào để đặt hàng, chi phí thuê bao nhiêu, lại phụ thuộc vào DN. Mặt khác, khi cơ quan thuế giới thiệu kiểm toán, ĐLT đến DN thì cơ chế quản lý lực lượng đó cũng chưa có hướng dẫn. Thêm một điểm đáng chú ý, công ty kiểm toán, ĐLT cũng là công ty cổ phần hay TNHH có nhiều thành viên góp vốn, khi họ giải thể hoặc phá sản, trách nhiệm pháp lý phát sinh sau đó sẽ thuộc về ai? 

 

Để khai thông thế bế tắc về phương án sử dụng dịch vụ QTGT, ông Sơn đề xuất: “nên chăng cho thí điểm các DN tự lựa chọn dịch vụ QTGT và tự thỏa thuận chi trả mức chi phí. Câu lạc bộ ĐLT sẽ cùng với Hiệp hội DN TP HCM tiến hành xây dựng quy chế phối hợp với ngành thuế tại TP HCM nhằm cung cấp các dịch vụ QTGT tốt nhất cho DN”. 

 

Đồng tình với ý kiến này, ông Vòng Tắc Xiền góp ý: “Hàng năm, cơ quan thuế nên xếp hạng các công ty kiểm toán, ĐLT đủ năng lực, uy tín để cho các DN có nhu cầu tự liên hệ theo ý muốn. Với phương thức này, cơ quan thuế đỡ phần trách nhiệm, lại nhẹ gánh kinh phí và bản thân các DN có nhu cầu QTGT cũng không phải chờ đợi lâu”.

Bài & ảnh: Nguyên Phạm - http://tapchithue.com.vn