Thuốc lá lậu xâm nhập vào nước ta bằng thủ đoạn mới. Ảnh: TL

“Đau đầu” xử lý thuốc lá thế hệ mới

Theo đánh giá của các lực lượng chức năng, kể từ dịp trước Tết Nguyên đán năm 2022 đến nay, tình hình buôn lậu thuốc lá diễn biến phức tạp trở lại, nhất là khoảng thời gian từ khi nới lỏng và xóa bỏ giãn cách xã hội.

Đáng chú ý hiện nay, thuốc lá thế hệ mới đang xâm nhập thị trường ngày càng mạnh mẽ. Đây đều là hàng nhập lậu qua biên giới hoặc mua bán trên các trang thương mại điện tử.

Lực lượng chức năng cũng thông tin, phần lớn thuốc lá thế hệ mới được nhập lậu thông qua các đường dây chuyên "đánh" hàng lậu qua đường bộ các tỉnh biên giới Tây Nam Bộ giáp Campuchia và các tỉnh biên giới phía Bắc giáp Trung Quốc. Một số ít khác được nhập về đường hàng không dưới dạng xách tay.

Ngay đầu năm 2022, lực lượng chức năng tỉnh Lào Cai đã thu giữ lô hàng hơn 5.000 sản phẩm thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc xuất xứ nhập lậu từ Trung Quốc. Đây là lô hàng thuốc lá điện tử nhập lậu lớn nhất từ trước tới nay.

Thực tế cho thấy, thuốc lá thế hệ mới nhập khẩu bất hợp pháp vào nước ta không rõ nguồn gốc xuất xứ, không kiểm soát được chất độc hại bị cấm sử dụng, gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Hơn thế nữa, việc xử lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới nhập lậu đang đặt ra nhiều thách thức cho lực lượng chức năng trong việc tìm chủ hàng và tốn kém chi phí lớn để tiêu hủy sản phẩm. Trong khi đó, để xử lý các đối tượng vi phạm cũng không dễ do các loại thuốc lá thế hệ mới chưa được phép kinh doanh trên thị trường nên các cơ quan chức năng không có cơ sở để xác định giá trị tang vật bị bắt giữ phục vụ cho việc xử lý vi phạm.

Cũng chính vì lý do đó, các cơ quan chức năng đã đề xuất Chính phủ sớm ban hành quy định về quản lý đối với các loại thuốc lá thế hệ mới tại Việt Nam; đồng thời có chế tài đối với việc vi phạm, có hướng dẫn cụ thể về việc xử lý đối với các hành vi vi phạm để áp dụng thống nhất trên toàn quốc.

Xuất hiện tình trạng nhập lậu sợi thuốc lá

Trong thời gian qua, không chỉ gia tăng tình trạng nhập lậu thuốc lá thế hệ mới mà còn xuất hiện tình trạng nhập lậu, vận chuyển và tàng trữ trái phép sợi thuốc lá là nguyên liệu sản xuất thuốc lá điếu.

Đánh giá của cơ quan chức năng cho thấy, tình trạng nhập lậu sợi thuốc lá xảy ra phổ biến tại các tỉnh Tây Nam – nơi có đường biên giới phức tạp với nhiều đường mòn lối mở. Phương thức vận chuyển của các đối tượng buôn lậu ngày càng đa dạng, tinh vi, thường lợi dụng cư dân sống ở vùng biên giới trung chuyển… cũng gây ra rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng.

Điển hình, trên tuyến biên giới An Giang, ngày 21/4, tại khu vực vành đai biên giới thuộc ấp Tân Thạnh, thị trấn Long Bình, huyện An Phú, Tổ liên ngành chống buôn lậu An Giang phối hợp kiểm tra, phát hiện kho hàng chứa 320kg nguyên liệu dùng làm thuốc lá không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Cũng theo các cơ quan chức năng, bên cạnh thuốc lá lậu, một thực trạng đáng lo ngại khác là thuốc lá giả các nhãn hiệu nổi tiếng như 555, Craven… được làm giả thuốc lá từ Campuchia, đưa về Việt Nam tiêu thụ.

Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) cho biết thêm, những năm gần đây còn xuất hiện tình trạng vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ Campuchia về Việt Nam, trên bao bì gắn mác thuốc lá Việt Nam để qua mặt các cơ quan chức năng./.

Theo Thời Báo Tài Chính